Het gebeurt niet vaak dat ik een LEGO-set moet afstoffen in plaats van uit elkaar halen. Maar vorige week betrapte ik mezelf erop. De LEGO 10311 Orchidee staat nu drie weken op de hoek van mijn bureau, precies tussen mijn tweede monitor en de stapel ongeopende post. En in die drie weken is er iets vreemds gebeurd: mijn brein is gestopt met het registreren van ABS-plastic.

Toen LEGO in 2021 de Botanical Collection introduceerde met het Bloemenboeket (10280), was ik sceptisch. Het voelde als een gimmick om mensen te lokken die nog nooit een steentje hadden aangeraakt. Bovendien was die set technisch frustrerend; zonder vaas viel alles om en de zwaartepunten lagen verkeerd. Het was een leuk idee, maar in de uitvoering miste het de engineering finesse die we van de Denemarken gewend zijn.

Met de Orchidee (set 10311) doet ontwerper Michael Psiaki een nieuwe poging. De belofte is groot: een organische, complexe vorm vangen in een rechthoekig systeem, inclusief pot, zonder de structurele zwaktes van zijn voorgangers. Maar is dit werkelijk een stap vooruit in modelbouw, of kijken we naar een veredeld kunstbloemstuk voor mensen zonder groene vingers?

Verdict Dit is technische perfectie vermomd als decoratie. De Orchidee lost alle stabiliteitsproblemen van eerdere botanische sets op door een ingenieuze SNOT-constructie in de pot. Het gebruik van bestaande onderdelen (NPU) is van een niveau dat grenst aan tovenarij. Voor de huidige straatprijs is dit de beste display-set die je kunt kopen.

Specificaties

Exporteren naar Spreadsheets

Blauwe ribbels en verborgen wiskunde

Het begint, zoals het hoort, bij de fundering. Waar je bij het eerdere Bloemenboeket zelf naar de Blokker moest voor een vaas, levert LEGO hier de pot mee. En gelukkig maar, want dit is waar de technische vernuften direct zichtbaar worden.

De pot is uitgevoerd in Sand Blue, een kleur die we kennen van modulaire gebouwen en die zeldzaam genoeg is om mijn interesse te wekken. Maar het gaat niet om de kleur, het gaat om de constructie. Een ronde pot bouwen met rechthoekige stenen is altijd een gevecht tegen de wiskunde. Psiaki heeft dit opgelost met een complexe interne SNOT-kern (Studs Not On Top). Je stapelt niet omhoog; je bouwt een kubus met noppen aan alle zijkanten, waarna je de geribbelde panelen er als een huid omheen klikt.

Het resultaat is een cilinder die niet alleen visueel klopt, maar ook zwaar is. En dat gewicht is cruciaal. De echte Phalaenopsis is topzwaar en valt snel om. Door de massa in de basis te concentreren, staat deze set als een huis. Ik heb hem op de rand van mijn bureau staan, en zelfs toen ik er per ongeluk tegenaan stootte, bleef hij staan. Dat is een verademing vergeleken met de Birds of Paradise set, die bij het minste zuchtje wind begon te wiebelen.

Wanneer een schild een bloemblad wordt

Na de pot volgt de organische chaos. Of althans, de georganiseerde chaos. Een orchidee is biologisch gezien fascinerend omdat hij zygomorf is: symmetrisch op één as, net als een gezicht. Dat is verschrikkelijk moeilijk na te maken met LEGO.

Tijdens zakje 2 en 3 merkte ik dat ik meer aan het glimlachen was dan normaal tijdens een bouwproces. Dit is Nice Part Usage (NPU) van de buitencategorie. De grote witte bladeren? Dat zijn large shields die normaal gesproken door ridders of mecha worden gedragen. De kelkbladen? Spatborden van auto’s.

Maar het moment suprême komt bij het hart van de bloem. Ik zat met een klein, roze onderdeel in mijn hand en moest twee keer kijken. Het is een LEGO-kikker. Dezelfde kikker die al sinds de jaren ’80 in kastelensets zit, maar dan met een specifieke print. Je klikt hem in het midden van de bloem en ineens verdwijnt de kikker; hij wordt het reproductieve orgaan van de plant.

Even later hield ik een wit hoofdje vast met tandjes. Iedereen die Stranger Things heeft gezien of de set (75810) heeft gebouwd, herkent dit direct als het hoofd van de Demogorgon. Hier wordt het, ondersteboven en in het wit, gebruikt als een kleine, ongeopende bloemknop.

Het is dit soort vindingrijkheid waar ik voor leef. Het hergebruiken van mallen bespaart LEGO productiekosten – wat de lage prijs van deze set verklaart – maar het dwingt de ontwerper ook tot creativiteit die je bij nieuwe mallen nooit zou zien.

Tuinieren met losse rommel

Toch is niet alles perfect in deze botanische tuin. Er is een ontwerpeuze gemaakt die ik technisch begrijp, maar in de praktijk vervloek.

Zodra de stelen staan en de bladeren zijn bevestigd, vraagt de handleiding je om zakje 4 open te trekken. Hierin zitten geen constructie-onderdelen, maar honderden losse bruine Technic bushes en asjes. De instructie is simpel: “Giet dit in de pot.”

Het idee is om de potgrond en houtsnippers na te bootsen waar orchideeën (die epifyten zijn en dus luchtwortels hebben) vaak in staan. Visueel werkt het aardig, zeker van een afstand. De rommelige structuur breekt de strakke lijnen van de pot. Maar als purist wringt het. Het voelt als een luie oplossing. Het is geen “bouwen”, het is vullen.

Bovendien creëert het een praktisch probleem. Als deze set ooit wél omvalt – zeg, door een kat of een enthousiaste schoonmaker – heb je geen gebroken model, maar driehonderd losse bruine onderdelen die onder je bank rollen. LEGO is een systeem van interlocking bricks. Het los storten van elementen druist in tegen het basisprincipe van het medium. Het werkt voor de foto, maar het voelt goedkoop in de constructie.

De illusie van leven

Wat deze set echter redt van die kritiek, is de context waarin hij functioneert. Ik heb de set nu naast een echte plant staan, en het is beangstigend hoe goed de LEGO-versie zich houdt.

De ontwerpers hebben goed gekeken naar de groeipatronen. De luchtwortels aan de onderkant zijn niet zomaar willekeurige slangen; ze “kruipen” over de rand van de pot zoals echte wortels dat doen op zoek naar vocht. De donkergroene bladeren aan de basis zitten op kogelgewrichten, waardoor je ze realistisch slap kunt laten hangen.

Dit is waar de set zijn voorgangers overstijgt. De Bonsai (10281) ziet er van dichtbij blokkerig uit. Het Bloemenboeketheeft stelen die duidelijk Technic-assen zijn. Maar bij de Orchidee vallen de Technic-connectoren weg tegen de donkergroene achtergrond. De vormen zijn zo organisch dat je brein de noppen negeert.

Het is ook een set die zich, ironisch genoeg, beter gedraagt dan de natuur. Een echte Phalaenopsis is prachtig voor drie maanden, en dan zit je een jaar tegen een kale stok aan te kijken (of je gooit hem weg, wat zonde is). Deze set vangt de plant op zijn absolute esthetische hoogtepunt en bevriest dat moment. Voor €35 – de huidige straatprijs – is dat goedkoper dan twee keer een echte orchidee kopen bij het tuincentrum, met het verschil dat deze over tien jaar nog steeds bloeit.

Zou ik het opnieuw openen?

Het antwoord is een volmondig ja, maar niet om mee te spelen. Dit is geen speelgoed. Dit is een display piece dat toevallig van LEGO is gemaakt.

Michael Psiaki heeft hier iets bijzonders gepresteerd. Hij heeft de beperkingen van het LEGO-systeem – hoekige blokjes, harde materialen – gebruikt om iets te maken dat zacht en organisch oogt. De technische constructie van de pot alleen al is de aanschafprijs waard voor iedereen die wil leren hoe je SNOT-technieken toepast in ronde vormen.

Het is niet foutloos. De losse “aarde” in de pot blijft een doorn in het oog voor iedereen die van solide constructies houdt. Maar als ik naar het eindresultaat kijk, en ik zie hoe die kleine roze kikkers me aankijken vanuit het hart van een perfect gevormde bloem, dan kan ik mijn cynisme wel even opzij zetten.

Voor minder dan vier tientjes haal je een masterclass in part usage in huis. En het mooiste? Je hoeft hem nooit water te geven.

✓ [Stabiliteit] — De pot is zwaar en solide geconstrueerd; dit valt niet zomaar om, in tegenstelling tot eerdere botanische sets.

✓ [Onderdeelgebruik] — Het inzetten van kikkers en Demogorgon-hoofdjes is geniaal en leert je anders kijken naar standaard onderdelen.

✓ [Prijs-kwaliteit] — Met een straatprijs rond de €35 en meer dan 600 onderdelen is de price-per-part verhouding uitstekend.

✓ [Realisme] — Van twee meter afstand is de set nauwelijks van echt te onderscheiden door de organische vormen en matte kleuren.

✗ [Losse onderdelen] — De potgrond bestaat uit losgestorte steentjes; een ramp als de set ooit valt.

✗ [Repetitief] — Je bouwt de bloemkernen en bladeren zes keer exact hetzelfde; dat is even doorbijten in het midden van de bouw.

Cijfer: 8.0 Advies: Direct kopen. Voor deze prijs is het een van de beste, meest volwassen sets die LEGO in jaren heeft uitgebracht.