Larian Studios’ meesterwerk Baldur’s Gate 3 bewijst dat een game niet hoeft te stoppen na de release. Meer dan twee jaar na de lancering in augustus 2023 blijft de Belgische ontwikkelaar de game ondersteunen met updates, en heeft de CRPG zichzelf bewezen als het zeldzame spel dat niet alleen awards verzamelt, maar ook een blijvende impact heeft op het genre.
Van fenomeen naar legacy
Toen Baldur’s Gate 3 in augustus 2023 op PC verscheen, was de impact onmiddellijk voelbaar. De game – gebaseerd op Dungeons & Dragons 5e – rolde vervolgens uit naar PlayStation 5 in september en Xbox Series X|S in december van datzelfde jaar. Wat volgde was een ongekende prijzenregen: zes awards tijdens The Game Awards 2023 (waaronder Game of the Year), zeven bij de Golden Joystick Awards, en als eerste game ooit de GOTY-titel bij alle vijf grote ceremoniën: Golden Joystick, Game Developers Choice Awards, DICE Awards, BAFTAs en The Game Awards.
De Engelse acteur Neil Newbon won de Best Performance award voor zijn rol als Astarion – een van die personages die je niet snel vergeet. Zijn spel van charmante arrogantie en verborgen kwetsbaarheid maakt elke interactie met hem een twijfelgeval tussen vertrouwen en argwaan. De volledige cast – van de bruisende Karlach tot de sceptische Shadowheart en de harde Lae’zel – draagt het verhaal met een intensiteit die zeldzaam is in games. Elk kampvuurgesprek voelt gewichtig, elke keuze resonates.
Patch 8: het slotakkoord
In april 2025 rolde Larian de laatste grote content-update uit: Patch 8. En wat een update. Twaalf nieuwe subclasses (één voor elke basisklasse) openden deuren naar builds waar je in je eerste playthrough alleen maar van kon dromen. De Death Domain Cleric die lijken laat exploderen? Check. De Swarmkeeper Ranger die letterlijk een zwerm bijen op vijanden afkomt? Absoluut.
Maar het meest verwachte onderdeel was cross-play. Eindelijk konden vrienden op verschillende platforms samen aan één digitale tafel zitten – een feature waar vanaf dag één om werd gevraagd. Die eerste sessie met iemand op PlayStation terwijl je zelf op PC zit, voelt als magie. De foto-modus was een welkome toevoeging voor wie zijn meest epische (of meest hilarische) momenten wilde vastleggen, compleet met filters en poses die je party in perfecte dramatische compositie zet.
Hotfixes en optimalisaties tot in 2025
Na Patch 8 schakelde Larian over op kleinere hotfixes, maar zelfs die bleven relevant. Hotfix 34, uitgebracht in september 2025, bracht een native Steam Deck-build die het verschil voelbaar maakt. De game draait nu aanzienlijk soepeler op Valve’s handheld – stabielere framerates, kortere laadtijden, en geen gefrustreerde gebaren meer naar het scherm tijdens intensere gevechten.
Die optimalisaties kwamen alle platforms ten goede. Act 3’s Lower City – ooit berucht om framerate-dips wanneer je door de drukke straten navigeerde – draait nu merkbaar vlotter. Voor Xbox-spelers betekende Hotfix 34 ook eindelijk oplossingen voor vervelende crashes, zoals die keer dat je game vastloopt omdat je mid-cinematic wilde pauzeren. Kleine ergernissen, maar precies het soort dingen die een lange sessie kunnen verpesten.
Larian heeft officieel bevestigd dat er geen DLC komt – het team richt zich nu op nieuwe projecten – maar de ondersteuning blijft consequent.
Vrijheid die beloont
Wat Baldur’s Gate 3 zo bijzonder maakt, merk je al in je eerste gevecht. Een groep goblins blokkeert de weg. Je kunt frontaal aanvallen, natuurlijk. Maar je kunt ook een van je party members onzichtbaar maken, een olievat naar beneden gooien, dat aansteken en vervolgens de chaos laten ontbranden terwijl jij vanuit hoogte pijlen afvuurt. Of je praat gewoon je weg erdoorheen met een goed getimede overtuigingscheck.
Die vrijheid strekt zich uit tot elk aspect. Tijdens één sessie probeerde ik een belangrijke NPC over te halen tot mijn zaak. Mislukte de check. In plaats van opnieuw te laden, liet ik het zo – en het verhaal nam een volledig andere wending. Die NPC kwam later in het verhaal terug als vijand, en de confrontatie voelde persoonlijk op een manier die alleen kan als je eerder gekozen hebt om iemand níet te overtuigen.
In co-op wordt die dynamiek nog chaotischer. Een diplomatiek gesprek dat perfect leek te verlopen? Je vriend besluit per ongeluk (of expres, daar zijn we het nog niet over eens) een NPC te beledigen, en plotseling staat half Baldur’s Gate tegen je. Het is rommelig, onvoorspelbaar en precies zoals een D&D-sessie aan tafel aanvoelt – met vrienden die elkaar constant in de problemen werken.
Companions die blijven hangen
De personages zijn waar je echt voor terugkomt. Karlach’s bruisende optimisme ondanks haar situatie, Shadowheart’s geleidelijke transformatie naarmate je haar vertrouwen wint, Lae’zel’s harde pragmatisme dat langzaam scheuren laat zien. Ze voelen echt, en dat komt door schrijven dat niet bang is voor kwetsbaarheid tussen het geweld door. Een onhandig diner, een plotselinge bekentenis bij het kampvuur – die momenten blijven plakken lang nadat je de game hebt uitgespeeld.
Blijvende relevantie
De cijfers spreken: meer dan 265 miljoen mod-downloads, 1,1 miljoen spelers die de game uitspelen in Tactician-modus (de masochisten), en een community die blijft floreren dankzij de uitgebreide modding-ondersteuning die Larian met Patch 8 verder uitbreidde. PC Gamer plaatste Baldur’s Gate 3 onlangs op #1 in hun Top 100 PC-games van 2025 – niet slecht voor een game die inmiddels twee jaar oud is.
Natuurlijk is het niet perfect. Act 3 had bij launch performance-issues die merkbaar waren, al zijn die grotendeels opgelost. De inventaris blijft een micromanagement-nachtmerrie – probeer maar eens al je potions georganiseerd te houden over vier party members. Op console vraagt de UI gewenning met radial menus die soms aanvoelen als door lagen heen graven om bij de spreuk te komen die je nodig hebt. Het werkt prima als je eraan gewend bent, maar muis en toetsenbord blijven soepeler.
Conclusie
Baldur’s Gate 3 is meer dan een geslaagde RPG. Het is het bewijs dat turn-based gameplay bloedstollend spannend kan zijn wanneer elk gevecht een tactische puzzel wordt. Het bewijst dat verhalende vrijheid een game tijdloos maakt. En het laat zien dat blijvende ondersteuning – zelfs zonder DLC – een community levend houdt.
Je eerste playthrough neemt gemakkelijk 100+ uur in beslag. Je tweede is compleet anders omdat je andere keuzes maakt, andere companions meeneemt, andere klassen uitprobeert. Voor CRPG-fans is dit verplichte kost. Voor nieuwkomers is het het perfecte bewijs dat Dungeons & Dragons niet alleen aan tafel magie creëert, maar ook op je scherm – met een dobbelsteen die soms wreed is, maar altijd fair.